Jest weekend i czas na relaks: może przejdziesz się ulicami swojego miasta i dodasz trochę zakupy przez okno? Widzisz butik Dior: na wystawie jest kultowa torebka Lady Dior. Ten dodatek został nazwany na cześć Lady Diany Spencer, której został ofiarowany jako prezent przez ówczesną Première Dame Francji. Następnie widzisz okna sklepu Kartell z jego lampami Cindy i myślisz, że nowa lampa rzeczywiście byłaby dobrym pomysłem. Wreszcie, urodziny twojej siostrzenicy są tuż za rogiem: widzisz sklep z zabawkami z wszystkimi lalkami Bratz na wystawie i zastanawiasz się, co powinieneś jej dać w prezencie.
Co robią Lady Dior torebka, Lampy Cindy oraz lalki Bratz mają ze sobą wspólnego? Cóż, wszystkie są zarejestrowanymi wzorami w Unii Europejskiej (UE)!
Prawa do wzorów przemysłowych w UE
Prawa do wzorów przemysłowych są rodzajem praw własności intelektualnej (IP), które chronią wizualny wygląd produktu, niezależnie od tego, czy jest to dodatek do mody, mebel czy zabawka.
Wymogiem ochrony jest to, że wzór jest nowy i że posiada indywidualny charakter. Aspekt "nowości" odnosi się do faktu, że żaden identyczny wzór nie powinien być wcześniej ujawniony, podczas gdy "indywidualny charakter" odnosi się do faktu, że ogólne wrażenie przekazywane przez wzór poinformowanemu użytkownikowi powinno różnić się od tego przekazywanego przez inne wcześniejsze wzory. A mówiąc o użytkowniku, mamy na myśli fikcyjny użytkownik który jest szczególnie spostrzegawczy, czy to ze względu na swoje osobiste doświadczenie, czy też rozległą wiedzę na temat danego sektora.
Zakładając, że wymagania są spełnione, wygląd prawie każdego przedmiotu przemysłowego lub rękodzielniczego (z wyjątkiem programów komputerowych) może być chronione poprzez prawa do wzoru przemysłowego, czy to opakowania produktu, logo, kroju pisma, stroju lub części produktu, itp.
W UE można zarejestrować wzór i w ten sposób uzyskać dłuższą i szerszą ochronę, ale można również polegać na niezarejestrowanych prawach do wzoru wspólnotowego. Ponadto niektóre prawa do wzoru obowiązują tylko na terytorium danego kraju, np. w przypadku uzyskania rejestracji krajowego prawa do wzoru we Włoszech. Możliwe jest jednak również poszukiwanie ochrony na terenie całej UE poprzez system zarejestrowanych wzory wspólnotowe lub uzyskać ochronę na wielu terytoriach poprzez system System haski.
Choć ochrona krajowych praw do wzorów przemysłowych została częściowo zharmonizowana w UE poprzez dyrektywę z 1998 r. Dyrektywa w sprawie wzorów, prawa do wzorów w całej UE są regulowane przez dyrektywę z 2002 Rozporządzenie w sprawie wzorów wspólnotowych (CDR). W ciągu ostatnich 20+ lat prawo dotyczące wzornictwa w Europie znacznie się rozwinęło. Z statystyk przedstawionych przez EUIPO, które jest odpowiedzialne za rejestrację praw do wzorów w całej UE (zarejestrowanych wzorów wspólnotowych) wynika, że liczba zgłoszeń z roku na rok wzrasta. W latach 2013-2021 wzrost ten wyniósł około 16%. Obecnie EUIPO rejestruje około 85 000 wzorów rocznie.
Przeczytaj cały artykuł tutaj.