W związku z 30.rocznicą utworzenia jednolitego rynku należy jednak pamiętać, że nie zawsze tak było. Przed powstaniem jednolitego rynku przedsiębiorstwa, projektanci i innowatorzy musieli radzić sobie z rozbitym i zróżnicowanym systemem własności intelektualnej w Europie, nie mając pewności, że ich prawo własności intelektualnej zarejestrowane w jednym państwie członkowskim zostanie zaakceptowane w innym.
Spojrzenie wstecz
Jednolity rynek został ustanowiony w dniu 1 stycznia 1993 r. po podpisaniu Jednolitego Aktu w 1987 r. i Traktatu z Maastricht w dniu 7 lutego 1992 r. Z powodzeniem usunięto bariery w przepływie towarów, usług, pracy i kapitału, oferując jednocześnie niezliczone możliwości milionom przedsiębiorstw i konsumentów w Europie. Znaczenie własności intelektualnej dla tego procesu było jasne już w momencie formułowania idei jednolitego rynku. W białej księdze z 1985 r. "Zakończenie tworzenia rynku wewnętrznego" stwierdzono, że różnice w przepisach dotyczących własności intelektualnej mają bezpośredni i negatywny wpływ na handel wewnątrzwspólnotowy oraz "na zdolność przedsiębiorstw do traktowania wspólnego rynku jako jednolitego środowiska dla ich działalności gospodarczej".
W księdze zwrócono uwagę na pierwszy niezbędny krok, jakim jest podjęcie decyzji w sprawie wspólnotowego znaku towarowego oraz na propozycję zbliżenia krajowych przepisów dotyczących znaków towarowych. Biała księga przewiduje znaczne korzyści wynikające z tych propozycji: nowe rynki otworzyłyby się dla przedsiębiorstw europejskich, umożliwiając im uzyskanie, na podstawie jednego wniosku, jednego znaku towarowego obejmującego wszystkie państwa członkowskie. Niezbędnym elementem tego procesu był wniosek Komisji Europejskiej w sprawie utworzenia nowego "Urzędu Wspólnotowych Znaków Towarowych".
Przedsiębiorstwa europejskie będą musiały jeszcze poczekać kilka lat, aby wniosek ten został zrealizowany. Jednak rok po ustanowieniu jednolitego rynku, w 1994 roku w Alicante w Hiszpanii narodził się EUIPO. Nazywaliśmy się wtedy Urzędem Harmonizacji Rynku Wewnętrznego.
EUIPO - historia sukcesu jednolitego rynku
Przykładem jednolitego rynku jest historia EUIPO i liczne korzyści, jakie jego utworzenie przyniosło przedsiębiorstwom w UE. Dzięki temu, że twórcy i właściciele własności intelektualnej (takiej jakznaki towarowe , wzory i patenty) są w stanie chronić swoje dzieła i czerpać z nich korzyści w całej UE, system własności intelektualnej odegrał ważną rolę w tworzeniu jednolitego rynku. EUIPO, unijny znak towarowy (EUTM) i RCD (zarejestrowany wzór wspólnotowy) są doskonałymi przykładami tego sukcesu; spełniają pierwotną wizję wyeliminowania barier dla przedsiębiorstw poprzez umożliwienie im rejestracji ich własności intelektualnej w całej UE za pomocą jednego wniosku. Obecnie rejestrujemy około 150 000 znaków towarowych i ponad 80 000 wzorów rocznie.
Ponadto postępująca harmonizacja krajowych przepisów dotyczących własności intelektualnej zmniejsza zamieszanie, zwiększa pewność i ułatwia przedsiębiorstwom rozwój w UE. EUIPO odegrał istotną rolę w tym procesie harmonizacji, pomagając w tworzeniu równych szans dla przedsiębiorstw działających na jednolitym rynku, wspierając innowacje i zwiększając wartość własności intelektualnej dla przedsiębiorstw i obywateli w Europie i poza nią.
Wysiłki te zostały podkreślone w niedawno opublikowanym 2023 Roczne sprawozdanie na temat jednolitego rynku. Komisja Europejska podkreśla w nim prawa własności intelektualnej jako jeden z kluczowych czynników umożliwiających sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku i chwali rolę EUIPO w ochronie własności intelektualnej w ciągu 30 lat jego istnienia.Obecnie szeroko zakrojone działania na rzecz ustanowienia jednolitegosystemu patentowego , które mają się rozpocząć 1 czerwca 2023 r., jeszcze bardziej wzmocniąj ednolity rynek, zapewniając europejskim innowatorom nowe narzędzie ochrony ich własności intelektualnej. Dzięki jednolitej ochronie we wszystkich uczestniczących państwach zapewni on innowatorom ogromną przewagę kosztową i zmniejszy obciążenia administracyjne. Chociaż EUIPO nie jest bezpośrednio zaangażowany w tworzenie jednolitego systemu patentowego, pokazuje to ciągłą potrzebę dalszej harmonizacji przepisów dotyczących własności intelektualnej w całej UE.
Przeczytaj pełny artykuł tutaj.